Merlot - Druif
Geschiedenis van Merlot
Merlot is - net zoals cabernet franc, cabernet-sauvignon, petit verdot, ... - een telg van de familie van de Carmenets. We vinden zijn oorsprong in het klei-kalkterroir van de Libournais, tegen Saint-Emilion en Pomerol. Een locale ambtenaar is verantwoordelijk voor de eerste vermelding van deze druif, in 1784: "Le merlau est un des meilleurs cépages de la région" (Merlot is één van de beste druivensoorten van de streek). Wellicht wordt de druif vernoemd naar de merels die er verlekkerd op zijn.
Een recente ontdekking heeft ons toegelaten om de ouders van de merlot te bepalen. Langs de ene kant vinden we Cabernet Franc, patriarch van de familie van de Carmenets, en langs de andere kant de Sainte-Madelaine des Charentes. Sainte wie? Ja... Schuinsmarcheerder Cabernet Franc deed zich tegoed aan een tafeldruif! Dubbele verrassing: uit deze nacht van plezier is ook de malbec ontstaan!
Merlot is pas laat populair geworden. We moeten wachten tot 1850 vooraleer we hem terugvinden in de Veneto (onder de naam Bordo). Eind 19de eeuw volgt Zwitserland. Merlot is pas echt goed op dreef gekomen wanneer hij de Californische wijngaarden heeft veroverd. De naam van druif was heel gemakkelijk uit te spreken voor de Amerikanen. Gekoppeld aan een soepele, gemakkelijk drinkbare wijn is de populariteit van de druif door het dak gegaan.
Het ging zo hard voor Merlot in de VS dat één van de hoofdpersonages van de film Sideways - zelf fan van pinot noir - deze beroemde quote liet ontvallen: 'If anyone orders merlot, I’m leaving. I am not drinking any fucking merlot." Het succes van de film heeft voor een dip gezorgd in de verkoop van Merlot in de VS, vooral binnen het gamma van de goedkope wijnen.
In een recordtempo heeft Merlot zich op de tweede plaats genesteld van meest beplante zwarte druif. Met zijn 250.000 hectaren in alle uithoeken van de wijnwereld moet merlot enkel grote broer cabernet-sauvignon voor hem dulden.
Hoe herken je merlot?
De uiteinden zijn flink bedekt met een laag platliggende haartjes en de jonge bladeren zijn prachtig groen gekleurd.
De twijgen hebben groene internodiën en de volwassen bladeren zijn donkergroen en hartvormig met vijf of zeven lobben. De petiolinaire sinus is open met een U-vormige basis en is soms gelimiteerd door de nerf vlakbij het petiolaire punt. De tanden van de lobben zijn medium groot met rechtlijnige of convexe zijden en er is geen roodachtige anthocyane pigmentatie op de nerven aanwezig. Het blad is extreem bubbelachtig en wafelachtig. De onderkant heeft een dun tot middelmatig laagje platliggende haartjes.
De bessen van merlot zijn rond en middelmatig groot. De trossen zijn klein tot middelmatig groot met vleugels aan de zijkanten.
Merlot is bijzonder gevoelig voor meeldauw (op de bloemen en op de trossen), voor cicaden en voor knoestvorming. Het is ook wat gevoelig voor grijsrot.
In 1966 werd er in het Zuidwesten van Frankrijk een kweekkas opgericht waar meer dan 300 klonen worden verzameld. Hiervan zijn 13 goedgekeurd voor de productie van wijn.
Hoe proeft merlot?
Merlot staat synoniem voor volle en krachtige wijnen met een alcoholvolume dat onder controle dient te worden gehouden, donker van kleur en met relatief lage zuren. Deze krachtige en goed gestructureerde wijnen met een zachte en soepele tannine kunnen gelagerd worden en bekomen dan een zeker bewaarpotentieel
Wijnen op basis van merlot typeren de ideale rode wijn: vlezig met aroma s van rood fruit (aardbei, framboos, rode bessen en kersen). In warmere jaren kan het deficit in zuren de wijn parten spelen. Dan kan de wijn zwaar en plomp proeven en neigen de aroma's naar die van confituur.