Tempranillo  -  Druif

Geschiedenis van Tempranillo

Deze zwarte druivensoort waarvan de naam afgeleid is van het Spaanse woord temprano (wat vroegtijdig betekent) baadt in de legendes. De hardnekkigste betreft haar zogezegde Bourgondische oorsprong. Pelgrims zouden op hun tocht naar Compostella enten pinot noir hebben meegenomen in hun knapzak.

In werkelijkheid vindt men haar oorsprong wellicht veel verder in de tijd en moeten we tot 3000 jaar teruggaan. De Feniciërs koloniseerden toen de Spaanse kusten en brachten hun druivensoorten mee. Opgravingen in de Ribera del Duero tonen een mozaïek van de Romeinse periode waarop druiven afgebeeld zijn. Dankzij deze vondst dateren we de wijnteelt in deze hotspot van de Tempranillo in het begin van onze jaartelling

Tempranillo kan wellicht bogen over een oud verleden maar helaas dateren de eerste geschreven getuigenissen pas van 1807. DNZ-analyse laat wel toe om Tempranillo in verband te brengen met de Argentijnse Criolla-druif. Hierdoor zijn we vrij zeker dat de conquistadores de druif in de 17de eeuw in Zuid-Amerika hebben geïntroduceerd.

Tempranillo vinden we voornamelijk terug in het Noorden van Spanje, liefst op hogere hoogtes. Dit zou geen verrassing mogen zijn, aangezien de druif eerder van een gematigd klimaat houdt. 

De eerste introducties in Californië in 1905 gebeurde in warmere oorden op lagere hoogtes. De wijnen misten spanning, zuren en elegantie en kenden hierdoor slechts een matig succes. We moeten wachten tot de jaren 80 vooraleer een aantal hoger gelegen percelen beplant werden. Die konden wel aan de bron zijn van een elegante wijn.

280.000 hectaren zijn wereldwijd aan de Tempranillo gewijd. Hiermee is Tempranillo de 4de meest beplante druif ter wereld. Tachtig procent van die oppervlakte is in Spanje gelegen. De voornaamste gebieden - alle 3 Noordelijk gelegen - zijn de Ribera del Duero (daar bekend onder de naam Tinto Fino), de Rioja en Toro.

Portugal is de tweede producent van deze druif. Daar is hij bekend onder de naam Tinta Roriz en wordt hij voornamelijk gebruikt om Porto te produceren. Verder vinden we Tempranillo in Chili, Argentinië, au Mexico, Californië, Texas en Oregon. Sinds vrij recent vind je deze druif ook in Australië en in Nieuw-Zeeland.

Hoe herken je tempranillo?

• De jonge twijgen zijn katoenachtig;

• De jonge bladeren hebben haartjes en hebben een oranje of gebronsde kleur;

• De volwassen bladeren vertonen 5 lobben. De bovenste lobben zijn smal en scherp. De bladvoet heeft de vorm van een lier. De bladrand vertoont smalle hoeken. 

• De tros is middelmatig groot to groot en is cilindervormig. Soms toont die ook vleugels.

• De bessen zijn middelgroot en hebben een dikke schil.

Tempranillo is gevoelig voor grijsrot, virale chlorose, echte meeldauw en meeldauw.

Hoe proeft tempranillo?

Tempranillo is eerder een neutrale druivensoort. De wijnen worden sterk getekend door de rijping en de assemblage, zelfs indien de assemblage uit kleine hoeveelheden bestaat. De beste assemblages zijn die op basis van viura (macabeu), grenache noir en carignan. Zij verhogen de complexiteit van en/of de zuurtegraad in de wijn. 

Woorden zoals bessen, pruim, tabak, vanille, leder en hooi vind je vaak terug wanneer een rode wijn op basis van Tempranillo wordt beschreven.