De aristocraat van de rode druivensoorten, pinot noir, is een icoon van gratie en elegantie die door de geschiedenis is gegaan met de onderscheiding van een grote heer. Laten we de sluier oplichten over deze druivensoort die zoveel charmes en mysteries in zich draagt!
Een kleine geschiedenis van pinot noir
We beginnen met een sprong in de tijd: pinot noir is een van de oudste druivensoorten die voor wijn worden verbouwd, en zijn wortels gaan diep in de wijngeschiedenis van Bourgondië, het uitverkoren land sinds de Romeinse tijd. De eerste naam van de druif, Vitis allobrogica, is ontleend aan de lokale Allobroges-stam. Plinius de Oudere vermeldt de druif in zijn boeken en zijn lof getuigde toen al van de kwaliteit van de druivensoort.
De Romeinen waren voorstander van de verspreiding van pinot noir in Europa. Gezien zijn voorkeur voor koele klimaten, wordt hij voornamelijk aangetroffen op de noordelijke breedtegraden van het rijk (Elzas, Champagne, Jura, Duitsland, Zwitserland, enz.).
In de Middeleeuwen vermengde de geschiedenis van pinot noir zich met die van de kloosters die bijdroegen aan de bekendheid van de Bourgondische wijngaard. De kruising met Gouais Blanc ligt aan de oorsprong van een veelheid aan druivensoorten waaronder chardonnay, pinot blanc, gamay, aligoté, romorantin, enz. die de familie Noiriens vormen.
Merk ook op dat pinot noir een voorouder is van Mondeuse Noire en dus ook van syrah. pinot noir ligt dus ook aan de oorsprong van de Serine-familie waarin we viognier, roussanne en marsanne terugvinden
Pinot noir is een druivensoort die gemakkelijk muteert en we vinden er verschillende varianten van. Pinot gris is bijvoorbeeld een mutatie van pinot noir. Een nog dramatischer mutatie: er is ook een witte variant van pinot noir, Pinot Gouges.
Pinot noir is in de moderne tijd geïnternationaliseerd. De landen van de Nieuwe Wereld zijn er dol op en het wordt gevonden aan de westkust van de Verenigde Staten (Californië, de staat Washington, Oregon), Chili, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland.
De druivensoort is de bron van wijnen in al zijn vormen: stille en mousserende rode, rosé en zelfs witte wijnen. In het laatste geval wordt er gesproken van een ‘blanc de noirs’-wijn.
Hoe herken je pinot noir?
het uiteinde van de jonge twijgen hebben een gemiddelde tot hoge densiteit aan platliggende haartjes
de internodiën van de volwassen twijgen hebben rode strepen
de jonge bladeren zijn groen of geel en de uiteinden van de jonge twijgen hebben een middelmatig tot dik laagje platliggende haartjes
de volwassen bladeren zijn groen tot heel donkergroen. Ze zijn heel, met drie of vijf lobben, en hebben een petiolaire sinus die lichtjes open is of zelfs gesloten is met lobben die naar binnen staan gekeerd in de vorm van een hanenkam. Het grillige en bubbelachtige blad is kort getand. Aan de onderkant van het blad zien we een dun laagje platliggende haartjes.
de bessen van pinot noir zijn rond of licht ellipsvormig en de trossen klein tot heel klein, compact, en vaak zonder vleugels.
De schil van een pinot noir is heel dun waardoor de druif slecht beschermd is tegen ziektes. Meeldauw, Brenner, grijsrot en cicaden zijn klassieke ziektes waarmee de wijnboer rekening mee moet houden.
Omdat pinot noir gemakkelijk muteert, worden 50 klonen goedgekeurd en gekweekt in de kassen van de Elzas, Champagne en Bourgondië. Er zijn in totaal 800 klonen geïdentificeerd.
Hoe proeft pinot noir?
Met pinot noir betreden we een wereld van sensualiteit. De aroma's zijn een palet van subtiliteiten: rode kers, aardbei, framboos en soms, met de jaren, geuren van kreupelhout, paddenstoelen, leer en violet. In de mond is het vaak een wijn met zachte tannines en een levendige zuurgraad, die een zijdezachte textuur en een indrukwekkende lengte biedt. De beste pinot noirs, evenwichtig en complex, ontwikkelen in de loop van de tijd een diepte en intensiteit die de zintuigen kunnen uitdagen.
Suggesties van gerechten bij pinot noir
Wat een heerlijke tafelgenoot! Pinot noir heeft dat tikkeltje meer dat hem toelaat te combineren met een indrukwekkende verscheidenheid aan voedingsmiddelen. Van eenvoudige gegrilde zalm tot meer uitgebreide gerechten als eend met sinaasappel of boeuf bourguignon, hij weet smaken naar voren te brengen zonder ze te domineren. Hij is even voortreffelijk bij een schotel met rijpe kazen (denk aan Brie, Camembert, Gruyère) of zelfs bij land-zeegerechten, waarbij de finesse en frisheid de smaken in evenwicht zullen brengen.