Limoux is de thuishaven van 4 appelaties: 3 voor schuimwijnen (Blanquette de Limoux, Blanquette méthode ancestrale, Crémant de Limoux) en 1 voor de stille wijnen (Limoux).
Limoux is een heel oude wijngaard: de Romeinse geschiedschrijver Titus Livius schreef er al over. Limoux is ook de streek waar de schuimwijnen na tweede gisting op fles het daglicht heeft gezien. We schrijven 1531!
De ligging van Limoux, zuidwestelijk van Carcassonne en haar topografie zorgen voor een streek die uitermate gunstig is voor de rijping van witte druivenrassen. mauzac, chardonnay en chenin blanc zijn er dan ook de meest beplante druivensoorten. In rood vinden we hier voornamelijk pinot noir.
Aan de voet van de Pyreneeën en de Corbières geniet de wijngaard van een midden-hoge ligging. Net ten Zuiden van de Col de Nauroze wordt de regio gestreeld door zowel de Atlantische Vent Cers als de Vent Marin van de Middelandse Zee. Zodoende is het klimaat er enigszins frisser dan bij de buren in de Languedoc.
Blanquette de Limoux
De Blanquette de Limoux was de eerste witte schuimwijn die werd gemaakt. In 1938 kreeg ze het AOC statuut. Nochtans is geschiedenis van Blanquette veel ouder: hij is alleszins de oudste bekende schuimwijn. Reeds in 1544 produceerden en verdeelden de monniken van de abdij van Saint-Hilaire hun schuimwijn.
Blanquette betekent “Kleine Witte” in Occitaans en duidt op de mauzac. Blanquette kan gemaakt worden van mauzac, chardonnay en chenin blanc maar de eerstgenoemde druif moet er wel voor minstens 90% in aanwezig zijn. De tweede gisting moet minstens 9 maanden duren.
Met lede ogen zagen de wijnbouwers de interesse voor mauzac slinken wanneer de AOC Crémant de Limoux in 1990 boven de doopvont werd gehouden. In Crémant de Limoux is het gebruik van mauzac niet verplicht. De 90%-regel beoogde de vrijwaring van de typiciteit van de Blanquette en een verdere afkalving van de verbouwde oppervlakte Mauzac tegen.
Blanquette méthode ancestrale
De méthode ancestrale verschilt van de Blanquette door de assemblage – hier wordt enkel Mauzac toegelaten – en de vinificatiemethode. Wanneer het most 6 à 7% alcohol aanduidt, wordt het gekoeld tot de vinificatie stopt. Het most wordt in flessen gedaan en de vinificatie wordt hervat wanneer de temperatuur terug stijgt.
De vrijgekomen CO2 is in de flessen gevangen en lost op in de wijn waardoor schuimwijn ontstaat. De wijnen worden niet gedegorgeerd. Het uiteindelijk resultaat is een demi-sec met weinig alcohol. Het aromatisch palet van de Mauzac (groene appel) brengt frisheid aan de wijn.
Crémant de Limoux
Crémant de Limoux is veel later gekomen, in 1990. De Crémants zijn er gekomen om meer eenduidigheid te hebben in de labeling. Champagne wordt in de Champagne streek gemaakt en de méthode champenoise werd verboden. 7 Crémant-streken werden erkend.
In het begin was Limoux niet echt voorstander: ze vonden Crémant te weinig restrictief ten opzichte van de Blanquette. Beide appelaties gingen naast elkaar verder en in 1994 zou een evaluatie worden gemaakt en 1 van beiden schrappen.
Uiteindelijk werd besloten om niets te besluiten en blijven ze naast elkaar leven. In Blanquette is mauzac dominant, in Crémant chardonnay (en chenin blanc in mindere mate). Volgens de reglementering is het onmogelijk om in Crémant de Limoux een mono-cépage wijn te maken. Verder noteren we de langere tweede rijping: hier bedraagt die minstens 12 maanden.