Gamay noir à jus blanc komt oorspronkelijk uit het gelijknamig gehucht naast Saint-Aubin. Voor dit artikel verkort ik de officiële naam tot gamay.
From hero to zero to hero: de geschiedenis van gamay
Dit blauw druivenras is één van de talrijke soortgenoten die voortvloeit uit de kruising van pinot noir en gouais blanc. Zo hoort gamay tot dezelfde familie van "noiriens" als chardonnay, romorantin, pinot gris, melon de bourgogne, ... en een heleboel anderen.
In de Middeleeuwen was gamay druif populair in Bourgondië. Hij werd een concurrent van de pinot noir. Helaas leidde de hoge opbrengst van de druif vaak tot een lagere kwaliteit van de wijnen. Hierop besloot Filips de Stoute dat de "très mauvais et très déloyal gamay" in de Côte d'Or en de Côte chalonnaise gerooid moest worden.
De wijnen uit Parijs en Bourgondië streden hevig om een plek aan de beste tafels. De strijd was intens. Het ging erom welke wijn het meest gewaardeerd werd. Zo was de vijandigheid tussen Filips en zijn leenheer Karel de Waanzinnige voelbaar tot in de wijngaarden.
De verbanning van gamay werd uiteindelijk een geluk bij een ongeluk. De druif gedijt goed in de granieten bodems van Beaujolais en zijn potentieel werd onthuld. Hierdoor vond de druif snel zijn plaats in de "crus" en de “terres dorées” die gelegen zijn tussen Mâcon en Lyon. De liefde voor gamay is groot in de streek waar wordt gefluisterd dat 3 rivieren door Lyon stromen: Saône, Rhône en Beaujolais.
De wijnmakers van de Loirevallei ontdekten ook deze druif. De zanderige bodems bieden de mogelijkheid om een soepele wijn te maken die jong te drinken is. Een "macération carbonique" draagt verder bij tot het speels karakter van de wijn. Die techniek wordt ook voor de productie van beaujolais nouveau toegepast.
In Sologne, Oost-Touraine, werd veel moeite gedaan om de speelsheid te overtreffen. In 1989 was Henry Marionnet de eerste Franse wijnmaker die natuurwijn maakte met gamay druiven. Sindsdien hebben velen (waaronder Marcel Lapierre) in zijn voetstappen getreden. Zijn gamay in “franc de pied”, uniek in de wereld, is ongelooflijk gestructureerd!
Het verhaal van gamay leest als een wijze les voor de wijnbouwers. Een druif aardt niet zomaar in eender welke bodem. Je moet weten wat de druif goed maakt. Nadien moet je een goede plek vinden om zijn potentieel te benutten.
Hoe herken je gamay?
De uiteinden van jonge twijgen zijn dun tot middelmatig bedekt met een laag platliggende haartjes.
De jonge twijgen zijn kruidachtig met rode internodiën.
De jonge bladeren zijn geel met bronskleurige vlekken.
De volwassen bladeren zijn orbiculair, vol of met vijf lobben, hebben een open petiolaire sinus in V-vorm, korte tanden in verhouding met hun lengte aan de basis en met rechtlijnige zijden.
Het blad is aan de rand omgerold en op de onderkant is er een dun laagje platliggende en rechtopstaande haartjes.
De trossen van zijn klein en vrij compact, terwijl de bessen een korte ellipsvorm vertonen.
Gamay is gevoelig voor grijsrot, excoriose, houtziekten, druivenwormen en gele verkleuring. Deze druif houdt niet van grote hittes: hij rijpt daar te snel. Dit druivenras heeft een continentaal of een gematigd oceanisch klimaat nodig. Frisse nachten gedurende de rijping zullen de kwaliteiten van deze druif beter in de verf zetten.
Hoe proeft gamay?
Een Gamay wijn is een echte verleider. Dit is een robijn rode wijn die onderbroken wordt door paarse schitteringen. Zijn fruitig en pittige karakter vertaalt zich in jeugdigheid en frisheid. De aroma's van klein rood fruit - aardbei, framboos, rode bes en kers - onthullen tekenen van zijn jeugd.
De tannines zijn zacht en dragen bij aan de toegankelijkheid van deze wijnen. Toch hebben ze het vermogen om onder goede omstandigheden te rijpen. Als ze wat ouder zijn, ontwikkelen die wijnen tonen van kreupelheid en een meer aardse complexiteit.
Welke gerechten passen bij gamay?
Een gamay kan veelzijdig worden ingezet. Hij staat steeds voor gezelligheid en verleiding. Een lichte Beaujolais past perfect bij een bord fijne charcuterie of eenvoudige gerechten op basis van gevogelte. Een meer gestructureerde gamay kan uitstekend samengaan met gegrild rood vlees en zachte kazen.
Wijnen met gamay noir à jus blanc
Ontdek deze druif
Ontdek deze druif
Deze wijnen illustreren treffend de gamay op zijn 3 natuurlijke terroirs: het graniet van de Beaujolais, de kalk uit de Mâconnais en de schiste van Touraine.