Pinot Gris - Druif
De geschiedenis van Pinot Gris is doorspekt met een prachtige legende
Het verhaal gaat dat de Elzasser generaal Baron Lazare de Schwendi wijnstokken van Tokay naar Hongarije vervoerde nadat hij daar had gevochten. Omdat de druif op grote schaal wordt aangeplant in de Elzas, gaf deze legende hem een van zijn bekendste namen: Elzas Tokay en vervolgens Tokay pinot gris. In 2007 moest de Elzas deze naam opgeven, aangezien Tokaj een beschermde naam is van de gelijknamige regio.
Deze legende is onjuist omdat deze strijd in 1565 plaatsvond terwijl de eerste geschreven sporen dateren uit de Middeleeuwen. In werkelijkheid is pinot gris een oude grijskleurige mutatie van pinot noir. De druif komt oorspronkelijk uit de Bourgogne, waar hij bekend stond als fromenteau. Mutaties van blauwe druif naar grijze druif komen meer dan eens voor en geven vaak aanleiding tot een volgende mutatie. Pinot gris is daar ook onderhevig aan en uit die volgende mutatie ontstond pinot blanc.
De grootste concentratie pinot gris in Frankrijk bevindt zich in de Elzas. De Loire volgt. Pinot gris is de enige druivensoort waarmee een rosé Reuilly mag worden gemaakt. De heel lichte kleur geeft aanleiding tot de naam “vin gris”. In de Coteaux d'Ancennis staat hij bekend onder de naam malvoisie.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, wordt deze soort niet in Frankrijk het meest verbouwd. Duitsland leidt met 5000 hectare beplanting en is daar bekend onder de namen Ruländer en Grauburgunder.
Italië volgt op Duitsland. Wij kennen die daar ook als pinot grigio. Pinot gris is via over de Alpen getrokken om zich te vestigen in Friuli en Veneto. We vinden de druif ook in de Valle d'Aosta (Noord-Italië).
Hoewel pinot gris en pinot grigio identiek zijn, verwijzen deze namen ook naar een heel andere wijnstijl. Terwijl pinot gris een rijke wijn is met intense aroma's, is pinot grigio vaak fris, levendig en delicaat en proeft de wijn droger. Het verschil tussen beide stijlen wordt bekomen in de wijngaard als in de kelder. De opbrengsten zijn lager om pinot gris te maken, de zuurgraad is lager terwijl de hoeveelheid restsuikers hoger is.
Pinot gris - niet erg huiselijk - heeft ook buiten de Europese grenzen gereisd. We vinden deze globetrotter op alle continenten, met name in de Verenigde Staten (Oregon, Californië), Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland.
Hoe herken je pinot gris?
Pinot gris is identiek aan pinot noir. Het enige verschil zit in de kleur van de bessen (en de smaak van de druiven).
het uiteinde van de jonge takken heeft een gemiddelde tot hoge dichtheid aan liggende haren
volwassen takken met roodgestreepte internodiën
jonge bladeren hebben een groene of gele kleur
volwassen bladeren vertonen een donkere of zelfs zeer donkergroene kleur. Ze zijn heel, met drie of vijf lobben, met een petiolaire sinus die niet erg open of zelfs gesloten is, en met lobben die naar de onderkant toe tegenover elkaar staan in de vorm van een hanekam. De tanden van het mes, die er gekweld en sterk geborreld uitzien, zijn kort. Aan de onderkant merken we een lage dichtheid aan liggende haren.
Pinot Noir-bessen zijn rond of licht elliptisch van vorm. De trossen zijn klein tot zeer klein en compact.
Hoe proeft pinot gris?
Pinot gris wordt zeer gewaardeerd om zijn variabele stijl die balanceert tussen frisheid en rijkdom. In koudere streken, zoals de Elzas of Duitsland, waar hij bekend staat als Grauburgunder, heeft pinot gris tonen van wit vruchtvlees, citroen en soms een vleugje gember of honing. De rijke textuur kan zo ver gaan dat het een zekere weelde in de mond biedt, vergezeld van een prachtige mineraliteit. In Italië neigt pinot grigio naar een lichter profiel, met een sterkere zuurgraad en aroma's van limoen, groene appel en witte bloemen.
Welke gerechten passen bij pinot gris?
Met zijn kameleonpersoonlijkheid kan pinot gris zich aanpassen aan een verscheidenheid aan gerechten. Voor een frisse en pittige Italiaanse pinot grigio kunt u antipasto, verse salades of zeevruchten overwegen. Deze lichte wijnen passen perfect bij zomerse gerechten. In de Elzas, waar pinot gris een rijkere textuur en grotere complexiteit onthult, past hij gemakkelijk naast gevogeltegerechten in roomsaus, paddenstoelenrisotto's of zelfs zoete en hartige gerechten zoals eend met sinaasappel. Door zijn body en rondheid is hij een uitstekende begeleider van zachte kazen, zoals Munster of Brie.