Beaujolais - Wijngaard
In de wijnwereld neemt Beaujolais een unieke plaats in. Deze Franse regio, gelegen ten noorden van Lyon, in Saône et Loire, staat bekend om zijn lichte fruitige rode wijnen.
Die elegante wijnen zijn gemaakt van de gamay-druif. De meeste van die wijnen worden jong gedronken en contrasteren hard tegenover de meer tanninerijke wijnen uit de andere wijnstreken.
De streek is eenvoudig gestructureerd in 12 herkomstbenamingen. Dit geeft ruimte aan elke appellatie om zijn identiteit volop uit te spelen. Aan de basis vinden we de regionale AOC Beaujolais en Beaujolais Villages. En dan volgen de 10 "crus du Beaujolais" die zich in de Monts du Beaujolais op grotere hoogte bevinden.
Beaujolais Nouveaux is een commerciële naam. Elke derde donderdag van november wordt de wijn op de markt gebracht. Over de jaren heen is dit uitgegroeid tot een wereldwijd fenomeen. Deze piepjonge primeurwijn belichaamt wel enigszins de essentie van de wijn van de regio: rechttoe, rechtaan, vrolijkheid.
Kortom, of u nu een doorgewinterde wijnliefhebber bent of een nieuwsgierige beginner, de appellatie heeft een verhaal te vertellen en een wijn om in te schenken. Laten we dit even onderzoeken.
Geschiedenis van de Beaujolais-wijngaard
De wijngaard ligt op het kruispunt van drie culturen. De Eduens en Ségusiaves heersten over het terroir. Op dat land verbouwden de Romeinen de vitis allobrogica, een vermoedelijke voorouder van pinot noir. De Goten brachten gouais blanc mee van het Oosten.
De kruising van pinot noir en gouais blanc was bijzonder succesvol en bracht de familie "Noiriens" voort, waaronder chardonnay en gamay-noir-à-jus-blanc. De eerstgenoemde druif vormt de basis van de witte wijn, de laatstgenoemde die van de rode en roséwijn van de wijngaard.
De handel wordt gefaciliteerd door de Saône en de Loire. Via de Saône wordt de wijn naar naar Lyon getransporteerd. De Loire brengt de wijn dichter bij Parijs. Toch is de handel met de hoofdstad beperkt want tussen de stroom en de wijngaard liggen de steile hellingen van de Monts du Beaujolais.
Dankzij de spoorlijn zal de handel van de wijn een nieuwe adem krijgen. Het belang van de verbinding van de wijngaarden met de grootsteden voor de handel kan niet overschat worden. Nu nog brengt het huis Georges Duboeuf een eerbetoon aan het spoor in hun museum in het "hameau du vin".
De jaren 1930 zijn belangrijk op administratief vlak. De Beaujolais wordt van de Rhône losgekoppeld en aan de Bourgondische wijngaard toegevoegd. In 1936 werden vijf crus gedefinieerd: Chénas, Chiroubles, Fleurie, Moulin-à-Vent en Morgon. In 1937 werd de Beaujolais afgebakend. Vervolgens werden in 1938 de crus Juliénas, Brouilly en Côte-de-Brouilly bepaald.
De appellatie Beaujolais Villages volgde in 1946 voordat Saint-Amour in 1950 werd gedefinieerd. De laatste vintage, Régnié, werd gedefinieerd in 1988.
In 1951 wordt het decreet ondertekend waarin bepaald wordt dat jonge wijnen kunnen worden uitgebracht vanaf eind November. Eigenlijk werd een bestaande, anekdotische, praktijk hiermee in steen gebeiteld. Georges Duboeuf - weeral hij - begrijpt het potentieel van deze primeurwijnen en lanceert de Beaujolais Nouveaux.
In minder dan 30 jaar veroveren deze vrolijke wijnen de hele planeet. In alle landen van de wereld werd klokslag middernacht van de derde donderdag van November feestelijk gevierd met Beaujolais Nouveaux. Dit werd vaak gepaard met spectaculaire stunts zoals de aanvoer per helikopter.
De essentie van Beaujolaiswijn
In Beaujolais demonstreert gamay de schoonheid van eenvoud. Een Beaujolaiswijn vereist geen jaren rijping of complexe decanteerrituelen. De wijn nodigt uit om te genieten van zijn jeugdige vrolijkheid, op het moment dat de smaken levendig en speels zijn.
De kaart van de vrolijkheid wordt volop getrokken bij de appellaties Beaujolais en Beaujolais Villages. Hiervoor wenden de wijnboeren zicht tot de macération carbonique. Deze bijzondere vinificatiemethode versterkt het fruitige aroma van de druiven en verzacht de tannines.
De aroma's neigen naar het rood fruit en de kersen. Het aroma van banaan verraadt de Beaujolais Nouveaux. Dit aroma is niet zozeer eigen aan de wijn of de druif maar wordt gelinkt aan de esters van een recente gisting. Naarmate de wijn ouder wordt verminderd de intensiteit van de banaansmaak.
Inzicht in de Beaujolais-appellatie
In Beaujolais worden de wijnen geclassificeerd op basis van hun oorsprong en inherente kwaliteit. Het is een manier om de authenticiteit te garanderen en de consument te begeleiden bij zijn wijnkeuze.
Aan de basts liggen de appellations Beaujolais en Beaujolais Villages. Beaujolais kan overal in de Beaujolais-wijngaard worden geproduceerd en toont over het algemeen van de meest eenvoudige stijl van de streek. Deze regionale AOC omvat ook alle witte wijnen die in de regio uitsluitend op basis van chardonnay worden geproduceerd.
Met Beaujolais Villages klimmen we een eerste sport op de kwaliteitsladder. Deze classificatie vertegenwoordigt de beste wijnen uit 38 dorpen in de regio. Deze wijnen bieden een toename in complexiteit en diepte en weerspiegelen het superieure terroir van deze dorpen. Je vindt die wijnen in de pierres dorées, gelegen in het zuiden van de Beaujolais.
Bovenaan de ladder staan de tien Beaujolais crus. Elke cru definieert een apart gebied met zijn unieke terroir en stijl en identiteit. Hier vind je de beste Beaujolais-wijnen, die complexiteit en rijpingspotentieel bieden.
De crus liggen op grotere hoogte, op de steile hellingen van het Beaujolaisgebergte. De afwisseling van dag- en nachttemperaturen stimuleert de rijpheid van de druiven, de concentratie van het sap en de ontwikkeling van de aroma's in het sap. De wijnen zijn hier fijn en elegant gestructureerd zonder echt full-body te zijn. Gamay leent zich daar gewoonweg niet toe.
Elke Beaujolais cu heeft zijn unieke kenmerken, gevormd door zijn specifieke terroir en microklimaat. Morgon-wijnen beschikken wellicht over het beste rijpingspotentieel van de 10 crus. Chiroubles en Fleurie - de hoogst gelegen crus - worden gevierd vanwege hun aromatische elegantie.
Samenvattend kunnen we stellen dat gamay een natuurlijke heimat heeft gevonden in de Beaujolais. De arme en goed doorlatende bodems van de zandgronden in de pierres dorées en van het graniet van de crus dwingen de wijnstokken diep te graven om voedingsstoffen te vinden. Dit bevoordeelt de concentratie van de smaken en compenseert hiermee de iets hogere zuurgraad van de wijn. De terroirkenmerken van elke cru afzonderlijk doorbreekt de homogeniteit van de streek.