Gewürztraminer

Gewürztraminer

© Dankwart Delor / Wikipedia

Geschiedenis van de gewürztraminer

Gewurztraminer is een roze druivensoort. Meer dan eens wordt zijn naam afgekort tot "Gewurz", wat kruidig betekent in het Duits. Weinig druivensoorten kennen een verhaal dat even warrig is als die van Gewurztraminer. Evengoed is het een druivensoort die we niet anders kennen dan "van ooit te hebben gehoord".

Deze druivensoort dankt zijn naam aan de samenvoeging van 2 woorden: "gewurz" en "traminer". Traminer, wellicht beter bekend als savagnin blanc, kennen we al. Hij is de stamvader van een heleboel druivenfamilies en druivensoorten. Onder anderen is hij een rechtstreekse ouder van sauvignon blanc en chenin blanc enerzijds maar ook van riesling.

Traminer heeft 2 opeenvolgende mutaties nodig gehad om Gewurztraminer voort te brengen. De eerste mutatie leverde savagnin rose op, ook gekend als traminer rosa of roter traminer. Savagnin rose verschilt van savagnin omdat de bessen van de druif roze kleuren wanneer de rijping voltooid is. Een mutatie van savagnin rose ontwikkelde de uitgesproken kruidige smaak van musk op en gaf aan de druif zijn naam.

Traminer zocht vanuit zijn geboortedorp in Süd Tirol nieuwe oorden op en belandde onder anderen in de Pfalz. Daar volgde hij de Rijn in de richting van de wijngaarden van de Elzas. In die streek vinden we de eerste geschreven sporen van gewürztraminer. Die werden omstreeks 1870 op papier gezet.

Hieruit zouden we kunnen afleiden dat gewürztraminer een tamelijk recente druivensoort is. Echter, het lijkt aannemelijker dat de enting van een bestaande, veel oudere, rank van de gemuteerde savagnin rose op de wortel van een Amerikaanse wijnstok werd gedocumenteerd.

Zoals de meeste druivensoorten die rechtstreeks afstammen van de traminer, vinden we gewürztraminer voornamelijk terug in de wijngaarden langs de Rijn, in Centraal Europa en in de Balkan. Iets meer naar het Oosten vinden we hem ook in de wijngaarden van de landen aan de Zwarte Zee. Deze druif wint ook aan belangrijkheid in de Nieuwe Wereld, meer bepaald in de Verenigde Staten, in Canada en in Nieuw-Zeeland.

In Duitsland lijkt nog steeds wat onduidelijkheid te bestaan omtrent gewürztraminer. De lokale variant heeft meer weg van savagnin rose. Op het zicht kan je beiden niet onderscheiden: de druiven verschillen enkel in de smaak. Een foute identificatie en de daarop volgende overlevering van die fout ligt waarschijnlijk aan de oorsprong van de naamsverwarring.

Hoe herken je gewürztraminer?

  • Het uiteinde van de jong rank is harig.

  • De volwassen bladeren zijn eerder klein en bestaan uit 3 of 5 lobben. De petiolaire sinus kent amper een opening. De tanden aan de bladrand zijn eerder klein. Het bladoppervlak is hobbelig of verwrongen.

  • De trossen zijn klein. De bessen zijn klein en rond, goudkleurig tot roze bij volle rijping.

De plant is een vroegbloeier waardoor de plant gevoelig is voor lentevorst en mislukte fertilisatie. De rendementen zijn eerder laag: de wijnboeren laten de ranken nogal eens doorschieten om de productie op te drijven. De plant weerstaat aan de barre, droge winters. Aangezien de druiven veel suikers produceren, is hij een ideale kandidaat voor een sélection de grains nobles.

De druiven zijn gevoelig voor grijsrot.

Hoe proeft gewürztraminer?

Deze goudkleurige witte wijn heeft vaak weelderige geuren van rozen en litchi.

Deze wijn is vaak zeer aromatisch en zoet. In het kamp van de kruidige aroma's vinden we regelmatig peper, kruidnagel, safraan, gember en kaneel. Bij de fruitige aroma's herkennen we vaak rijpe steenvruchten, pompelmoes en fruitpasta. Meer dan eens herkennen we bijenwas en munt.

Welke gerechten eet je bij gewürztraminer

Gewurztraminer combineert perfect met de streekgerechten en -kazen, in het bijzonder zuurkool van de Elzas. Typische Gewurztraminers zijn vaak een beetje zoet, en passen daardoor uitermate goed bij Aziatische of gekruide gerechten. Foie gras past perfect bij een mooie, lichtere Alsace Grand Cru.

Wijnen met gewürztraminer