De prijs van wijn  -  Informatie

Ja, hoor! Soms flaneer ik in de wijnafdeling van een supermarkt. Op die manier kan ik nuttige informatie opnemen. Alhoewel Delhaize, Carrefour, Colruyt en Albert Heijn een andere markt voor ogen hebben, hebben zij het voordeel om de vinger aan de pols te houden van wat speelt in de brede lagen van de bevolking.

Daarom let ik op dat mijn aanbod niet mijlenver verwijderd is van hun aanbod. Liever hoe ik het op "herkenbare complementariteit", zowel in product, prijs en kwaliteit. Ik ben dan ook best tevreden dat de Chablis Villages "Les Pargues" 15,95 EUR niet te ver verwijderd is van de prijs voor een basischablis bij Delhaize aan 11,99 EUR.

Soms ben ik verbaasd. Bijvoorbeeld wanneer wijnen spotgoedkoop zijn of wanneer ze peperduur zijn. Alhoewel ik een uitzinnig dure prijs voor een fles vaak nog kan verklaren, is het andersom voor belachelijk lage prijzen. Wanneer je wijn aan 2,30 EUR per fles koopt, dan stel je je al snel een paar vragen.

Wat betaal je voor 2,30 EUR?

Want de wijn is slechts een onderdeel van het product dat je koopt. Daarnaast betaal je ook BTW, de winstmarge, accijnzen, verpakking, transport, ... Anders gesteld: de prijs voor wijn is hetgeen overblijft wanneer je de overige onderdelen van het product hebt afgehouden!

Voor een fles wijn van 2,30 EUR betaal je 0,44 EUR BTW, 0,66 EUR accijnzen, 0,12 EUR transport van het domein tot aan de aankoopcentrale van de supermarkt en 0,48 voor de droge bestanddelen (etiket, karton, kurk, fles, ...). Voor de wijn schiet 0,60 EUR over die verdeeld moeten worden tussen de wijnmaker en de supermarkt. In dit geval vertegenwoordigen ze slechts 1/4 van de prijs die de consument betaalt.

In dit centimenspel proberen de supermarkten en de wijnmakers zoveel mogelijk de kosten te optimaliseren. Supermarkten kopen dergelijke wijnen vaak in bulk en bottelen de wijn zelf. Hiermee wint hij centimen voor de prijs van het transport en wellicht ook een paar centimen omdat hij meer flessen bottelt dan een wijnmaker. Je herkent deze flessen overigens snel. In plaats van "Mise au domaine" lees je bijvoorbeeld "Gebotteld door Delhaize Le Lion".

De wijnmaker heeft het moeilijker, want zijn marge is beperkt door de oppervlakte en de ligging van zijn wijngaard en de loonkost. Daarom zal hij de opbrengst per hectare zoveel mogelijk proberen op te drijven terwijl hij de loonkost probeert te verlagen.

Hectoliters per hectare

Er zijn geen 36 verschillende wegen om de productie van een wijngaard van te verhogen. In het Frans bedachten ze er een term voor "faire pisser la vigne". De wijnmaker laat meer trossen per stok, zal niet echt streng zijn tijdens de selectie van de druiven en hij zal de trossen harder persen.

Nadien zal de wijnmaker over het algemeen meer sulfieten gebruiken en aangepaste gisten gebruiken...

De sulfieten doden een deel van de muffe champignons die gepaard gaan met ziektes en rottingen. De kans is groot dat ze een foute smaak ontwikkelen in de wijn. De gisten worden zodanig gekozen dat ze een aantal gewenste aroma's ontwikkelen.

Heb je gemerkt dat de meeste spotgoedkope wijnen heel jong zijn? Dat komt omdat die wijnen jong moeten worden gedronken. Op dat moment overheerst de smaak van de gisten. Sommige gisten domineren met fruitige aroma's, andere weer met bloemige parfums. Gisten met de naam Excellence C1 en ICV D80 zorgen voor meer mineraliteit!

De loonkosten verlagen

Om de wijn zo goedkoop mogelijk te maken, is de wijnmaker verplicht om het werk in de wijngaard zoveel mogelijk te mechaniseren door loonwerkers. De behandeling van de wijngaard tegen ziektes is enkel mogelijk op basis van pesticides en onkruidverdelgers.

Ondanks een groeiend aandeel van bio-wijnbouwers verbruiken de Franse wijnbouwers 25% van de jaarlijkse hoeveelheden pesticiden. Nochtans vertegenwoordigen zij slechts 6% van het landbouwareaal. De bodem geraakt uitgeput omdat het die producten moet verteren. Het over en weer rijden van tractoren verhardt de bodem waardoor hij onderhevig is aan erosie.

De mechanisering van de oogst werd wel eens als een voordeel voorgesteld. De oogst gebeurt sneller en de wijnmaker kan op het gepaste moment oogsten aangezien hij onafhankelijk is van de mankracht.

Voor het gemak wordt vergeten dat een mechanische oogst bijzonder brutaal verloopt voor plant en fruit. Heel veel druiven zijn gekneusd vooraleer ze bij het domein zijn aangekomen. Ze verliezen hun sappen in een oververhitte laadruimte waardoor kans op oxidatie ontstaat.

Eendracht maakt macht

De prijs kan ook worden gedrukt door de organisatievorm aan te passen.

Spotgoedkope wijnen worden vaak aangeboden door coöperatieve wijnkelders of négociants. Een coöperatieve koopt de druiven van de leden, maakt er wijn van en verkoopt die aan de meestbiedende. De winst wordt uitgekeerd aan de leden. In deze opstelling is er geen ruimte voor individuele accenten van een wijnmaker. Integendeel: centralisatie veronderstelt een zekere vorm van homogeniteit.

Nochtans kunnen hele kleine coöperatieven zoals "Les vignerons d'Estézargues" wel die individuele accenten leggen. Ze telt slechts een tiental leden die hun middelen bij elkaar legden om het gebruik van hun enige infrastructuur te delen tussen hen. Hierdoor kan elk lid zijn eigenheid behouden.

De reputatie van een streek

Reputatie is een tweesnijdend zwaard. Een gemiddelde wijnmaker kan hogere prijzen vragen voor een wijn. Dit speelt echter in jouw nadeel als je heel goedkope wijnen wil aanbieden. Je voelt de druk van de hoge prijzen en anderzijds voel je de concurrentie van nog goedkopere streken. Deze toestand is voor sommigen bijzonder oncomfortabel.

Een cascade-effect treedt in werking waarbij bijvoorbeeld de goedkoopste wijn uit Bordeaux moet concurreren tussen de laagste prijzen van de Languedoc die de hete adem van Spaanse wijnen in zijn nek voelt die moet opletten op de "wijnen van de Europese Gemeenschap".

Als wijnmaker is het zaak om je te onderscheiden. Joël Duffau geniet van de bekendheid van Bordeaux en was vooruitziend genoeg om te investeren in duurzame wijnbouw. De langetermijnvisie is helder. Reeds meer dan 10 jaren is hij Bio en nu investeert hij in de verlaging van de ecologische voetafdruk.

Zijn aandacht voor elk detail loont want de kwaliteit stijgt met de wijnjaren. Onze klanten alleszins houden wel van zijn La Cuve à mon Loup en zijn Château La Mothe du Barry. Nochtans is hij voorzichtig genoeg om zijn prijzen niet de hoogte in te jagen en houdt hij genoeg over om verder in zijn wijngaarden te investeren.

Het verhaal is gelijklopend voor Maurice Velge die in Saint-Estèphe de eerste was om de overstap van zijn Château de Côme naar bio succesvol te voldragen. Bovendien biedt hij een wijn aan zonder toegevoegde sulfieten en een witte wijn. Zijn geheim? Naast gepassioneerd wijnliefhebber, was hij een echte natuurminnaar.

Prijs en kwaliteit

Dankzij Vivino beschikken we over een gigantische database met degustatienota's van de wijnliefhebbers. De ontwikkelaar van de app heeft een paar statistieken uitgevoerd op de database:

• De gemiddelde score is 3,6

• Een wijn met een score van 4,0 komt overeen met een score van 90 punten vanwege een expert

• Een wijn met 4,0 is beter dan 85% van alle andere wijnen van de wereld

• Een wijn met 4,5 is beter dan 99% van alle andere wijnen van de wereld

De scores werden vergeleken met de gemiddelde prijs van de verkopers die verbonden zijn aan Vivino. De gemiddelde prijs voor een rode wijn met een score van 3,6 is 13,30 EUR. Een witte wijn met die score kost gemiddeld 12,25 EUR. Uiteraard stijgen de prijzen met de kwaliteit. Een 4,0 kost 27,58 voor een rode wijn en 21,20 EUR voor een witte wijn.

Om terug te grijpen tot het voorbeeld dat ik in het begin van het artikel had geschetst: de prijs van de Chablis van Delhaize (score 3,6) is marktconform en de prijs van Chablis "Les Pargues" (score 3,8) die wij verdelen is eerder goedkoop. Nochtans is de wijn die wij verdelen 4 EUR duurder.

Om af te ronden

Kwaliteit heeft een prijs. Het is onmogelijk om op duurzame wijze goede wijn te maken wanneer je als wijnmaker op elke centime moet letten. Organisatie en kunnen helpen maar wanneer de prijselasticiteit klein is, dan zijn er sowieso verliezers.

De oplossing ligt bij de consument. Hij kan er bijvoorbeeld voor opteren om minder maar betere wijn te drinken en er echt van te genieten. Hij kan ook buiten de betreden paden gaan en kiezen voor wijnen uit gebieden gelijkend op de meest beroemde regio's maar met een mindere uitstraling.